Yaş ilerledikçe sağlık sorunları da artıyor. Pek çok kişi “80 yaşından sonra ameliyat olunur mu?” diye düşünüyor. Aslında yanıt basit: Olunur, hem de çoğu zaman yaşam süresine ve kalitesine ciddi katkı sağlar. Tabii her ameliyat aynı etkiyi göstermez; bazıları doğrudan ömrü uzatırken, bazıları dolaylı yollarla hayatı kolaylaştırır. İşte yaşlılıkta en sık yapılan beş ameliyat ve yaşam süresine etkileri:

Yaş Tek Başına Engel Değil: İleri Yaşta Hayat Kurtaran Ameliyatlar

1. Kalça Kırığı Ameliyatı

Yaşlılarda en sık görülen acil durum kalça kırıklarıdır. Ameliyat edilmeyenlerde ilk 1 yılda ölüm oranı %60’lara kadar çıkıyor. Ameliyat edilenlerde ise bu oran %20–30 civarında. Üstelik operasyonun gecikmeden yapılması (ilk 1–2 gün içinde) hayati önem taşıyor.
Sonuç: Ameliyat, yaşam süresini uzatır ve bağımsızlığı korur.

2. Kalp Kapak Ameliyatı (TAVR)

Aort kapağı darlığı yaşlılarda çok sık görülür. Eskiden “çok yaşlı, ameliyat olamaz” denirdi ama artık kasıktan yapılan TAVR yöntemiyle kalp açılmadan yeni kapak takılabiliyor. İlaçla tedavi edilenlere kıyasla TAVR yapılanlarda hem yaşam süresi hem de yaşam kalitesi belirgin şekilde artıyor.
Sonuç: Doğru hastada, yaş fark etmeksizin ömrü uzatır.

3. Bypass Ameliyatı (Kalp Damar Cerrahisi)

80 yaş üstü kişilerde bile yapılabiliyor. Riskleri yüksek olsa da doğru seçilmiş hastalarda bypass, kalp krizi riskini azaltıyor ve 5 yılın üzerinde yaşam süresi kazandırıyor.
Sonuç: Damar tıkanıklığı ciddi olan yaşlılarda yaşam süresini uzatabilir.

4. Kalın Bağırsak (Kolon) Kanseri Ameliyatı

Yaşlılarda sık görülen bir başka problem kolon kanseri. Eğer erken evrede ameliyat edilirse 80 yaş üstünde bile 5 yıl yaşayanların oranı %40’ın üzerinde. Acil ameliyatlarda risk yüksek, elektif yani planlı ameliyatlarda ise hem başarı oranı hem yaşam süresi artıyor.
Sonuç: Erken teşhis ve zamanında ameliyat, ömrü uzatır.

5. Katarakt Ameliyatı

Görme bozukluğu tek başına öldürmez ama düşmeye, kırıklara ve bağımlılığa yol açar. Araştırmalara göre katarakt ameliyatı geçiren yaşlılarda düşme riski %30 azalıyor. Daha az düşme = daha az kalça kırığı = daha uzun ve sağlıklı yaşam.
Sonuç: Dolaylı olarak ömrü uzatır, yaşam kalitesini artırır.

Genel Değerlendirme

• Yaş tek başına ameliyata engel değil. Önemli olan kişinin genel sağlık durumu ve “biyolojik yaşı”.

• Zamanlama çok kritik. Acil değil planlı yapılan ameliyatlar daha başarılı.

• Yaşam kalitesi de en az yaşam süresi kadar önemli. Daha rahat yürümek, daha iyi görmek, bağımsız yaşamak ömrü de uzatıyor.

Son söz: İleri yaşta ameliyat kararı verilirken “çok yaşlı, ameliyat kaldıramaz” düşüncesi artık geçerli değil. Doğru hasta seçimiyle, bu ameliyatlar hem yaşam süresini uzatıyor hem de kalan yılları daha kaliteli hale getiriyor.