Kooperatifler, ortak sosyo-ekonomik ve kültürel ihtiyaçların karşılıklı yardımlaşma ve dayanışma yoluyla karşılanmasını sağlamak ve ortaklarının çıkarlarını korumak amacıyla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan değişir ortaklı, değişir sermayeli işletmelerdir.
Kooperatifin nasıl işleyeceğine ve kooperatifi kimin yöneteceğine ortaklar karar verir. Sermaye payına bakılmaksızın her ortak eşit oy hakkına sahiptir. Yönetim ve denetimde yer alan tüm temsilciler ortaklara karşı sorumludur ve ortaklar temsilcileri seçme, değiştirme ve eleştirme hakkına sahiptir. Dil, din, ırk, cinsiyet, siyasi ayrım olmaksızın ortaklığın sorumluluklarını kabul etmeye istekli ve kooperatifin hizmetlerini kullanabilecek her gerçek veya tüzel kişi kooperatiflere ortak olarak girebilir.
Neden Kadın Kooperatifi?
Kadın kooperatifleri ise diğer işletme modellerine göre kadınlara birçok avantaj sağlamaktadır. Bu işletme modelinin tercih edilmesinde en başta gelen sebep; kadın kooperatiflerinin gerek yerelde gerekse metropollerde kadınlara iş imkanı ve belli oranda ekonomik özgürlük fırsatı sağlamasıdır. Nitekim halen ülkemizde aktif olarak faaliyet gösteren kadın kooperatiflerinin %76’sı kadınlara iş olanağı sunmaktadır.
Kooperatifler; kadınların kolektif bir iş yoluyla para kazanmalarını desteklemekte ve ekonomik güçlerini toplumda daha görünür kılmaktadır.
İkinci önemli neden, kadınları güçlendirmesidir ki bu da gelir elde etme ile yakından ilgilidir. Zira kadınlar kooperatifçilik yoluyla ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaçlarını, ekonomik faaliyetler, ürün ve hizmet üretip pazarlamak yoluyla karşılamakta, bu sayede, daha sağlıklı ve iyi bir çevrede yaşama imkanına kavuşmaktadır.
Üçüncü olarak, kadın kooperatifleri kadın sorunları ve kadın hakları konusunda, kadınlar arasında dayanışma ve toplumda farkındalık oluşturmak açısından etkilidir.
Kadınların ekonomik olarak aktif olabileceğine, bireysel ve ulusal ekonomiye katkıda bulunabileceklerine inanmalarını sağlamak açısından kadın kooperatifleri çok önemlidir.
Kadınların ortak amaçlarına ulaşmasının en uygun yolunun kooperatif modeli olduğunu söylemek çok da yanlış olmayacaktır çünkü ekonomik ve sosyal alanda tek başına mücadele etmektense birlikte çalışmak çok daha kolay ve avantajlıdır.
Bireysel olarak sermaye, finans, iletişim, pazarlama gibi zorlukların üstesinden gelmek oldukça zor iken bunların ortaklaşa yapılması halinde sesinizi duyurabilir ve destek alabilirsiniz. Birlik güç, başarı ve özgüven getirir.
Ülkemizde kadın kooperatifleri, kadınların içinde bulunduğu sosyo-ekonomik güçlüklerle baş edebilmek amacıyla yerel, tabandan örgütlenmeler şeklinde ortaya çıkmaktadır. Bu oluşumda kadınlar, tasarımcı, yaratıcı, çalışan, işleten ve yönetici gibi birçok rol üstlenerek doğrudan işin içindedir.
Kadın kooperatiflerinin diğer bir işlevi de esnek yapıları sayesinde kadınlara gelir getirici bir iş modeli oluşturabilmesinin yanında; çocuklarının bakımı, mesleki ve sosyal alanlarda eğitim fırsatı yaratma gibi sosyal imkanlar sunmasıdır.
Dolayısıyla kadınların sosyal hayata ve iş hayatına kazandırılması, iş imkanları sayesinde hem bireysel gelirlerinin artırılması hem de üretime katkı sağlanarak ulusal gelirin artırılması gibi etkileri sebebiyle kadın kooperatiflerinin her alanda desteklenmesi gerekmektedir.
Av. Selvi ÖZÇETİN
Comments