Uykusuzluk Nedenleri, Tedavisi
Uykusuzluk (insomnia) nedir?
Uykusuzluk, uykuya dalmaya veya uykuda kalmakta zorlandığınız bir uyku bozukluğudur.
Yaşanan uyku sorunu kısa süreli (akut) olabileceği gibi uzun sürebilir (kronik).
Akut uykusuzluk 1 geceden birkaç haftaya kadar sürer. Uykusuzluk, 3 ay veya daha uzun süre haftada en az 3 gece meydana geldiğinde kroniktir.
Uykusuzluk
Türleri
İki tür uykusuzluk vardır :
Birincil
uykusuzluk: Bu, uyku problemlerinizin başka herhangi bir sağlık durumu veya
problemle bağlantılı olmadığı anlamına gelir.
İkincil
uykusuzluk: Bu, bir sağlık sorunu (astım, depresyon, artrit, kanser veya
mide ekşimesi gibi) nedeniyle uyumakta zorlandığınız anlamına gelir; ağrı, ilaç, veya alkol gibi.
Uykusuzluk
Nedenleri
Birincil uykusuzluğun nedenleri şunları içerir:
- İş kaybı veya değişim, sevilen birinin ölümü, boşanma veya taşınmak gibi büyük yaşam olaylarıyla ilgili stres
- Çevrenizdeki gürültü, ışık veya sıcaklık gibi şeyler
- Jet
lag , işte yeni bir vardiya veya başka uyku problemleriniz olduğunda
edindiğiniz kötü alışkanlıklar gibi uyku programınızdaki değişiklikler
İkincil uykusuzluğun nedenleri şunları içerir:
- Akıl sağlığı, depresyon ve anksiyete gibi sorunları
- Soğuk algınlığı ilaçları, alerji, depresyon, yüksek tansiyon ve astım
- Geceleri ağrı veya rahatsızlık
- Kafein , tütün veya alkol kullanımı
- Hipertiroidizm ve diğer endokrin problemler
- Uyku
apnesi gibi diğer uyku bozuklukları veya huzursuz bacak sendromu
Uykusuzluk
Risk Faktörleri
Uykusuzluk kadınları erkeklerden, yaşlıları gençlerden daha fazla etkiler. Uzun süreli hastalık, akıl sağlığı sorunları, gece vardiyaları sorunu artıran faktörlerdir.
Uykusuzluk
Belirtileri
Uykusuzluk belirtileri şunları içerir:
- Gün boyunca uykululuk
- Yorgunluk
- Huysuzluk
- Konsantrasyon
veya hafıza ile ilgili sorunlar
Uykusuzluk
Teşhisi
Doktorunuz fiziki muayene yapacak ve tıbbi geçmişiniz ve uyku geçmişiniz hakkında sorular soracaktır.
Uyku düzeninizi ve gün boyunca nasıl hissettiğinizi takip ederek bir veya iki hafta uyku günlüğü tutmanızı söyleyebilirler. Yatak partnerinizle ne kadar ve ne kadar iyi uyuduğunuz hakkında konuşabilirler. Ayrıca bir uyku merkezinde özel testler yaptırabilirsiniz.
Uykusuzluk
Tedavisi
Akut uykusuzluğun tedaviye ihtiyacı olmayabilir.
Yorgun olduğunuz için günlük aktiviteler yapmak sizin için zorsa, doktorunuz kısa bir süre için uyku hapı yazabilir. Hızlı ancak kısa süreli etki gösteren ilaçlar, ertesi gün uyuşukluk gibi sorunlardan kaçınmanıza yardımcı olabilir.
Uykusuzluk için reçetesiz satılan uyku hapları kullanmayın. Yan etkileri olabilir ve zamanla daha az işe yarama eğilimindedirler.
Kronik uykusuzluk için, sizi uyanık tutan koşullar veya sağlık sorunları için tedaviye ihtiyacınız olacak. Doktorunuz ayrıca davranışsal terapi önerebilir. Bu, uykusuzluğu daha da kötüleştiren şeyleri değiştirmenize ve uykuyu geliştirmek için neler yapabileceğinizi öğrenmenize yardımcı olabilir.
Uykusuzluğun yan etkileri
Vücudumuzun ve beynimizin kendilerini onarabilmeleri için uykuya ihtiyacı vardır. Anıları öğrenmek ve saklamak için de çok önemlidir. Uykusuzluk sorunun doğurabileceği diğer rahatsızlıklar:
- Yüksek tansiyon, obezite ve depresyon gibi daha yüksek sağlık sorunları riski
- İleri yaşta düşme riski daha yüksektir
- Odaklanmada sorun
- Kaygı
- Huysuzluk
- Araba
kazasına neden olabilecek yavaş tepki süresi
Uykusuzluğu Önlemek İçin Yapabileceklerimiz
Uyku hijyeni olarak da adlandırılan iyi uyku alışkanlıkları uykusuzluğu yenmenize yardımcı olabilir. İşte bazı ipuçları:
- Her
gece aynı saatte uyuyun ve her sabah aynı saatte kalkın. Gündüzleri
kestirmemeye çalışın çünkü geceleri sizi daha az uykulu hale getirebilirler.
- Yatmadan
önce telefon veya e-kitap kullanmayın. Işıkları uykuya dalmayı zorlaştırabilir.
- Günün
geç saatlerinde kafein, nikotin ve alkolden uzak durun. Kafein ve nikotin
uyarıcıdır ve sizi uykuya dalmaktan alıkoyabilir. Alkol, gece yarısı uyanmanıza
ve uyku kalitenize zarar vermenize neden olabilir.
- Düzenli
egzersiz yapın. Yatma vaktine yakın egzersiz yapmamaya çalışın çünkü uykuya
dalmayı zorlaştırabilir. Uzmanlar yatmadan en az 3 ila 4 saat önce egzersiz
yapmayı öneriyor.
- Günün
geç saatlerinde ağır yemek yemeyin. Ancak yatmadan önce hafif bir atıştırmalık
uyumana yardımcı olabilir.
- Yatak
odanızı konforlu hale getirin: karanlık, sessiz olmasını sağlayın, çok sıcak veya çok soğuk olmaması önemlidir.
- Yatmadan
önce rahatlamak için bir rutin uygulayın. Bir kitap okuyun, müzik dinleyin veya
banyo yapın.
- Yatağınızı
uyku dışında bir şey için kullanmayın.
- Eğer
uyuyamıyorsanız ve uykulu değilseniz, kalkın ve uykulu hissedene kadar kitap
okumak gibi sakinleştirici bir şeyler yapın.
WebMD
UYKU APNESİ : GİZLİ TEHLİKENİN FARKINDA MIYIZ?