Kadınlarda Yüzde Aşırı Tüylenme
Hirsutizm, kadınlarda yüz, göğüs ve sırtta aşırı koyu veya kaba
kıllanmaya sebep olan bir durumdur.
Hirsutizmde ekstra kıllanma
genellikle aşırı erkek hormonlarından (androjenler), özellikle de
testosterondan kaynaklanır.
Hirsutizmi tedavi etmek isteyen
kadınlar için kişisel bakım yöntemleri ve etkili tedavi seçenekleri mevcuttur.
Belirtiler
Hirsutizm, kadınların genellikle
yüz, göğüs, alt karın, iç uyluklar ve sırtta ortaya çıkan sert ve koyu renkli
vücut kıllarıdır.
Yüksek androjen seviyeleri
hirsutizme neden olduğunda, virilizasyon ( androjenik aktivite sonucu, hirsutizme ek olarak
gelişen seste kalınlaşma, erkek tipi vücut gelişimi, erkek tipi saç dökülmesi,
kliteromegali ve memelerde küçülme durumları) adı verilen bir süreç olan diğer belirtiler
zamanla gelişebilir.
Yüz veya vücut kıllarının
fazlalığı, genellikle altta yatan tıbbi bir sorunun belirtisidir. Birkaç ay
içinde yüzünüzde veya vücudunuzda şiddetli veya hızlı kıllanma veya
virilizasyon belirtileri yaşarsanız, değerlendirme için doktora danışmakta
fayda vardır.
Aşırı tüylenmenin nedenleri
Hirsutizm şunlardan
kaynaklanabilir:
- Polikistik over (yumurtalık) sendromu (PCOS): Genellikle ergenlik
ile başlayan bu durum, seks hormonlarında dengesizliğe neden olur. Yıllar geçtikçe,
PCOS yavaş yavaş aşırı kıllanma, düzensiz adet dönemleri, obezite, kısırlık ve
bazen yumurtalıklarda birden fazla kiste sebep olabilir.
- Cushing sendromu: Vücudunuz yüksek düzeyde kortizol hormonuna maruz
kaldığında meydana gelir. Böbreküstü bezlerinizin çok fazla kortizol üretmesi
veya uzun süre prednizon gibi ilaçlar almanız nedeniyle gelişebilir.
- Konjenital adrenal hiperplazi: Bu kalıtsal durum, adrenal bezleriniz
tarafından kortizol ve androjen dahil olmak üzere steroid hormonlarının anormal
üretimi ile karakterizedir.
- Tümörler: Nadiren
yumurtalıklarda veya adrenal bezlerde androjen salgılayan bir tümör hirsutizme
neden olabilir.
- İlaçlar: Bazı ilaçlar
hirsutizme neden olabilir. Bunlar arasında minoksidil (Minoxidil, Rogaine);
endometriozisli kadınları tedavi etmek için kullanılan danazol; testosteron
(Androgel, Testim); ve dehidroepiandrosteron (DHEA). Partneriniz androjen
içeren topikal ürünler kullanıyorsa, ciltten cilde temas yoluyla da
etkilenebilirsiniz.
Genellikle hirsutizm tanımlanabilir bir neden olmadan ortaya çıkar.
Yüzde tüylenmede risk faktörleri
Hirsutizm geliştirme olasılığınızı
bazı faktörler artırabilir.
- Aile öyküsü: Doğuştan
adrenal hiperplazi ve polikistik over sendromu dahil olmak üzere hirsutizme
neden olan çeşitli durumlar riski artırır.
- Soy ağacı: Akdeniz, Orta Doğu
ve Güney Asya kökenli kadınların, diğer kadınlardan daha fazla vücut kıllarına
sahip olma olasılığı daha yüksektir.
- Obezite: Obez olmak,
hirsutizmi kötüleştirebilen androjen üretimini arttırır.
Komplikasyonlar
Hirsutizm duygusal olarak üzücü
olabilir. Depresyona sebep olabilir. Ayrıca, hirsutizm fiziksel komplikasyonlara
neden olmasa da, hormonal dengesizliğin altında yatan neden olabilir.
Hirsutizm ve düzensiz adet
dönemleriniz varsa, doğurganlığı engelleyebilecek polikistik over sendromunuz
olabilir. Hirsutizmi tedavi etmek için bazı ilaçları alan kadınlar, doğum
kusurları riski nedeniyle hamilelikten kaçınmalıdır.
Tüylenme nasıl önlenebilir?
Hirsutizm genellikle önlenebilir
değildir. Ancak aşırı kiloluysanız kilo vermek, özellikle polikistik over
sendromunuz varsa, hirsutizmi azaltmaya yardımcı olabilir.
Teşhis
Testosteron veya testosteron
benzeri hormonlar dahil olmak üzere kanınızdaki belirli hormonların miktarını
ölçen testler, yüksek androjen seviyelerinin hirsutizme neden olup olmadığını
belirlemeye yardımcı olabilir.
Doktorunuz ayrıca karnınızı
inceleyebilir ve bir tümörü gösterebilecek kitleleri aramak için pelvik muayene
yapabilir.
Tedavi
Hirsutizmin bir hormon
bozukluğundan kaynaklanmıyorsa tedavisi zorunlu değildir. Tedaviye ihtiyaç
duyan kadınlar için, altta yatan herhangi bir bozukluğun tedavi edilmesini,
istenmeyen kıllar için kendi kendine
bakım rutinini geliştirmeyi ve çeşitli terapiler ve ilaçları denemeyi
içerebilir.
İlaçlar
Kozmetik veya kişisel bakım epilasyon yöntemleri sorunun çözümünde yeterli olmadıysa, doktorunuzla hirsutizmi tedavi eden ilaçlar hakkında konuşun. Kıllanmada önemli bir fark görülmesi için, bir saç folikülünün ortalama yaşam döngüsü olan altı ay kadar tedaviye devam edilmesi gerekebilir.
- Oral kontraseptifler: Östrojen ve progestin içeren doğum kontrol
hapları veya diğer hormonal kontraseptifler, androjen üretiminin neden olduğu
hirsutizmi tedavi eder. Oral kontraseptifler, hamile kalmak istemeyen
kadınlarda hirsutizm için yaygın bir tedavi yöntemidir. Olası yan etkiler mide
bulantısı ve baş ağrısını içerir.
- Anti-androjenler: Bu tür
ilaçlar, androjenlerin vücudunuzdaki reseptörlerine bağlanmasını engeller. Oral
kontraseptifler yeterince etkili değilse, bazen altı ay sonraanti-androjenler
reçete edilir.
Hirsutizmi tedavi etmek için en
yaygın olarak kullanılan anti-androjen, spironolaktondur (Aldactone, CaroSpir).
Sonuçlar mütevazıdır ve fark edilmesi en az altı ay sürer. Olası yan etkiler,
adet düzensizliğini içerir. Bu ilaçlar doğum kusurlarına neden olabileceğinden,
bunları alırken hamile kalmamak gerekir.
- Topikal krem: Eflornitin
(Vaniqa), özellikle kadınlarda aşırı yüz kılları için reçeteli bir kremdir.
Günde iki kez doğrudan yüzünüzün etkilenen bölgesine uygulanır. Yeni kıl büyümesini
yavaşlatmaya yardımcı olur ancak mevcut kılları etkilemez. Etkisini arttırmak
için lazer tedavisi ile birlikte uygulanması önerilir.
Tüylenmede tedavi prosedürleri
Sonuçları kişisel bakım
yöntemlerinden daha uzun sürebilen ve tıbbi tedaviyle birleştirilebilen tüy giderme
yöntemleri şunları içerir:
- Lazer tedavisi: Saç köklerine zarar vermek ve tüylerin uzamasını (fotoepilasyon) önlemek için cildinizin üzerinden oldukça konsantre bir ışık (lazer) ışını geçirilir. Birden fazla seansa ihtiyacınız olabilir. İstenmeyen tüyleri siyah, kahverengi veya kumral olan kişiler için fotoepilasyon genellikle elektrolizden daha iyi bir seçenektir. Bu epilasyon yöntemi için kullanılan çeşitli lazerlerin riskleri ve faydaları hakkında doktorunuzla konuşun. Tabaklanmış veya koyu pigmentli cilde sahip kişiler, normal cilt tonlarının koyulaşması veya açılması, su toplaması ve iltihaplanma dahil olmak üzere belirli lazerlerin yan etkilerinin görülme riski altındadır.
- Elektroliz: Bu tedavi, her bir saç köküne küçük bir iğne batırmayı içerir. İğne, foliküle zarar vermek ve sonunda yok etmek için bir elektrik akımı darbesi yayar. Birden fazla seansa ihtiyacınız olabilir. Doğal olarak sarı veya beyaz saçlı kişiler için elektroliz, lazer tedavisinden daha iyi bir seçenektir. Elektroliz etkilidir ancak ağrılı olabilir. Tedaviden önce cildinize sürülen uyuşturucu bir krem rahatsızlığı azaltabilir.
Mayo Clinic
HAMİLELİK ÇATLAKLARI HAKKINDA HER ŞEY
KADINLARDA KISIRLIK - İNFERTİLİTE: BELİRTİLERİ, NEDENLERİ, KISIRLIK TEDAVİSİ
KADIN SAĞLIĞI: BEL ÖLÇÜNÜZ SAĞLIĞINIZ HAKKINDA NE SÖYLÜYOR?
SAÇ DÖKÜLMESİ NEDEN OLUR? NASIL ÖNLENİR?
KADIN SAĞLIĞI: BEL ÖLÇÜNÜZ SAĞLIĞINIZ HAKKINDA NE SÖYLÜYOR?
