Huzursuz Bacak Sendromu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Huzursuz bacak sendromu (HBS), kontrol edilemeyen bir dürtüyle ortaya çıkan rahatsız edici bir his nedeniyle bacakları hareket ettirme isteği olarak karşımıza çıkar.
Genellikle akşam
veya gece saatlerinde otururken veya uzanırken olur. Hareket etmek, tatsız
hissi geçici olarak hafifletir.
Willis-Ekbom hastalığı olarak da
bilinen huzursuz bacak sendromu her yaşta başlayabilir ve genellikle
yaşlandıkça kötüleşir. Günlük aktiviteleri engeller, uykuyu bozabilir.
Basit kişisel bakım adımları ve
yaşam tarzı değişiklikleri semptomları hafifletmeye yardımcı
olabilir. İlaçlar ayrıca HBS'li birçok kişiye yardımcı
olur .
- Dinlendikten sonra başlayan hisler. Bu
his genellikle arabada, uçakta veya sinema salonunda olduğu gibi uzanma veya
uzun süre oturmadan sonra başlar.
- Hareketle
rahatlama. HBS hissi esneme, bacaklarını sallama, hızlanma veya
yürüme gibi hareketlerle azalır.
- Akşam semptomların kötüleşmesi. Belirtiler
çoğunlukla geceleri ortaya çıkar.
- Gece bacak
seğirmesi. HBS , bacaklarını muhtemelen gece boyunca seğirmesine ve
tekmelemesine neden olur.
İnsanlar tipik
olarak HBS semptomlarını bacaklarında veya ayaklarında anormal, hoş
olmayan hisler olarak tanımlar . Genellikle vücudun her iki
tarafında da olurlar. Daha az sıklıkla duyular kolları etkiler.
Genellikle deride değil uzuvda
meydana gelen hisler şu şekilde tanımlanır:
- Çekme
- Zonklama
- Ağrıma
- Kaşıntı
- Elektrik
Bazen hisleri açıklamak zordur.
Bununla birlikte hastalar sürekli olarak bacakları hareket ettirme arzusunu
açıklarlar.
Semptomların ciddiyette
dalgalanması yaygındır. Bazen semptomlar belli bir süre kaybolur, sonra
geri gelir.
Ne zaman doktora görünmeli
HBS'li bazı
insanlar asla tıbbi yardım istemez çünkü ciddiye alınmayacaklarından
endişe ederler. Ancak HBS uykunuzu etkileyebilir ve gündüz
uyuşukluğuna neden olabilir ve bu u şekilde
yaşam kalitesini etkiler. HBS olabileceğini düşünenlerin
doktora başvurmasında fayda olabilir.
Huzursuz bacak sendromunun nedenleri
Genellikle, HBS için
bilinen bir neden yoktur . Araştırmacılar, durumun, kas hareketini
kontrol etmek için mesajlar gönderen beyin kimyasalı dopaminin dengesizliğinden
kaynaklandığından şüpheleniyorlar.
Kalıtım
Kalıtsal özellikler HBS riskini
artırabilir.
Gebelik
Hamilelik veya hormonal
değişiklikler, HBS belirtilerini ve semptomlarını geçici olarak
kötüleştirebilir . Bazı kadınlar hamilelik sırasında, özellikle
son üç aylık dönemlerinde ilk kez HBS'ye yakalanırlar. Bununla
birlikte, semptomlar genellikle doğumdan sonra kaybolur.
Risk faktörleri
HBS , çocukluk döneminde
bile her yaşta gelişebilir. Bozukluk yaş ilerledikçe daha yaygındır ve
kadınlarda erkeklerden daha yaygındır.
HBS genellikle altta yatan
ciddi bir tıbbi problemle ilişkili değildir. Bununla birlikte, bazen
aşağıdaki gibi başka koşullara eşlik eder:
- Periferik nöropati. El ve
ayaklardaki sinirlerdeki hasar bazen
şeker hastalığı ve alkolizm gibi kronik hastalıklardan kaynaklanmaktadır.
- Demir eksikliği. Anemi olmasa
bile, demir eksikliği HBS'ye neden olabilir veya
kötüleştirebilir . Mide veya bağırsaklarda kanama öyküsü varsa, adet
dönemleri yoğunsa veya tekrar tekrar kan bağışı yapılıyorsa demir eksikliğ
olabilir.
- Böbrek yetmezliği. Böbrek
yetmezliği sıklıkla kansızlığa da yol açar. Böbrekler düzgün çalışmadığında,
kandaki demir depoları azalabilir. Bu ve vücut kimyasındaki diğer
değişiklikler HBS'ye neden olabilir veya kötüleştirebilir .
- Omurilik koşulları. Hasar
veya yaralanma sonucu omurilikteki lezyonlar HBS
ile ilişkilendirilmiştir . Spinal blok gibi omuriliğe anestezi
yaptırmak da HBS gelişme riskini artırır .
Komplikasyonlar
HBS genellikle ciddi
rahatsızlıklara yol açmaz. HBS'li birçok kişi, uykuya
dalmakta zorlanır.
Şiddetli HBS , yaşam
kalitesinde belirgin bozulmaya neden olabilir ve depresyonla
sonuçlanabilir. Uykusuzluk, gündüz aşırı uyuşukluğa neden olabilir.
Teşhis
Teşhis için:
- Bacaklarını hareket ettirmek
için güçlü, çoğu zaman karşı konulamaz bir dürtü, buna genellikle rahatsızlık
hissi eşlik eder.
- Otururken veya uzanmak gibi
dinlenirken semptomlar başlar veya kötüleşir.
- Semptomlar yürüme veya esneme
gibi aktivitelerle kısmen veya geçici olarak rahatlar.
- Belirtiler geceleri daha kötü
olur.
- Belirtiler başka bir tıbbi veya
davranışsal durumla açıklanamaz.
Fiziksel ve nörolojik bir muayene
yapılabilir. Belirtilerin diğer olası nedenlerini dışlamak için özellikle
demir eksikliği için kan testleri istenebilir.
Ayrıca bir uyku uzmanının
muayenesi de faydalı olabilir. Bu, uyku apnesi gibi başka bir uyku
bozukluğundan şüpheleniliyorsa doktorların uykuyu inceleyebileceği bir uyku
kliniğinde bir gece kalmayı gerektirebilir.
Ancak HBS teşhisi genellikle bir uyku çalışması gerektirmez.
Tedavi
Bazen demir eksikliği gibi altta
yatan bir durumu tedavi etmek, HBS semptomlarını büyük ölçüde
hafifletir . Demir eksikliğinin düzeltilmesi, ağızdan veya damardan
demir takviyesi almayı gerektirebilir.
HBS başka bir hastalık ya da
durumla ilişkili değilse, tedavi yaşam tarzı değişikliklerine
odaklanır. Bunlar etkili değilse, ilaç yazılabilir.
İlaçlar
Bacaklarınızdaki huzursuzluğu
azaltmak için çoğu başka hastalıkları tedavi etmek için geliştirilmiş çeşitli
reçeteli ilaçlar mevcuttur. Bunlar şunları içerir:
- Beyindeki dopamini artıran
ilaçlar. Bu ilaçlar beyindeki kimyasal haberci dopamin seviyelerini
etkiler.
- Bu ilaçların mide bulantısı,
baş dönmesi ve yorgunluk gibi yan etkileri genellikle kısa vadeli ve
hafiftir.
- Kalsiyum kanallarını etkileyen
ilaçlar.
- Opioidler. şiddetli semptomları hafifletebilir, ancak yüksek dozlarda
kullanılırsa bağımlılık yapabilir.
- Kas gevşetici ve uyku
ilaçları. Bu ilaçlar geceleri daha iyi uyunmasına yardımcı olur, ancak
bacak hissini ortadan kaldırmaz ve gündüz uyuşukluğuna neden olabilir. Bu
ilaçlar genellikle başka hiçbir tedavi rahatlama sağlamazsa kullanılır.
Sizin ve doktorunuzun sizin için
en uygun olan doğru ilacı veya ilaç kombinasyonunu bulması birkaç deneme
alabilir.
HBS'yi tedavi etmek için
reçete edilen çoğu ilaç hamilelik sırasında tavsiye edilmez. Bunun
yerine, semptomları hafifletmek için
kişisel bakım teknikleri uygulamak daha yerinde olacaktır.
Bazı ilaçlar HBS semptomlarını
kötüleştirebilir . Bunlar arasında bazı antidepresanlar, bazı
antipsikotik ilaçlar, bazı mide bulantısı ilaçları ve bazı soğuk ve alerji
ilaçları bulunur. Doktorunuz mümkünse bu ilaçlardan uzak durmanızı tavsiye
edebilir. Bununla birlikte, bu ilaçların alınması zorunluysa RLS'nin
hafifletilmesi için hekim tarafından başka ilaçlar önerilebilir.
Yaşam tarzı ve evde yapılabilecekler
Basit yaşam tarzı değişiklikleri
yapmak, HBS semptomlarını hafifletmeye yardımcı olabilir :
- Banyoları ve masajları
deneyin. Ilık bir banyoya dalmak ve bacaklara masaj yapmak kasları gevşetebilir.
- Sıcak veya soğuk paketler
uygulayın. Sıcak veya soğuk kullanımı veya ikisinin dönüşümlü olarak
kullanılması uzuv hislerini azaltabilir.
- İyi bir uyku hijyeni
sağlayın. Yorgunluk, HBS semptomlarını kötüleştirme
eğilimindedir , bu nedenle iyi uyku hijyeni önemlidir. İdeal olarak,
serin, sessiz ve rahat bir uyku ortamı, her gün aynı saatte yatmak ve
kalkmak; ve her gece en az yedi saat uyumak semptomları hafifletebilir.
- Egzersiz yapmak. Ilımlı,
düzenli egzersiz yapmak HBS semptomlarını hafifletebilir , ancak
aşırıya kaçmak veya gün içinde çok geç egzersiz yapmak
semptomları yoğunlaştırabilir.
- Kafeinden uzak durmak. Bazen kafeini azaltmak faydalı olabilir. Bunun yardımcı olup olmadığını görmek için çikolata, kahve, çay ve alkolsüz içecekler dahil kafein içeren ürünlerden birkaç hafta uzak durmaya çalışın.
- Ayak sargısı kullanmak. HBS'li insanlar için özel olarak tasarlanmış bir ayak sargısı , ayağın altına baskı uygular ve semptomlarıı hafifletmeye yardımcı olabilir.
Mayo Clinic
VİTİLİGO NEDİR? BELİRTİLERİ, NEDENLERİ
SEPTİK ARTRİT NEDİR? NASIL TEDAVİ EDİLİR?
